استان سیستان و بلوچستان با اینکه 20 درصد مرزهای کشور و 11.5 درصد جمعیت کشور را به خود اختصاص داده یکی از محرومترین استانهای کشور است و این محرومیت حوزه آموزش را هم در بر میگیرد. محرومیت دختران از تحصیل نیز در این استان بسیار بیشتر به چشممیخورد. گفتگویی داشتیم با احمدعلی موهبتی، استاندار استان سیستان و بلوچستان، در زمینه آموزش و تحصیل دختران در این استان در ادامه این گفتگو را بخوانید:
………………………………
ـ لطفا درخصوص شرایط فعلی استان سیستان و بلوچستان به خصوص در حوزه آموزش و نقش سازمانهای مردمنهاد و خیرین در بهبود شرایط آموزشی این استان توضیح بفرمایید.
ـ استان سیستان بلوچستان در شرایطی که حدود 20 درصد مرز کشور را داراست و 11.5 درصد جمعیت کشور را دارد محرومیت عمیقی در آن به چشم میخورد. حضور خیرین در این حوزه در کنار اقدامات دولت ضمن ارائه خدمات بینظیر از نظر کیفیت و کمیت، نگاه مردمان این سرزمین را نیز اصلاح میکند و این بسیار حائز اهمیت است. اقدامات خیرین در این استان حوزههای مختلفی را در برمیگیرد مانند آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، کارآفرینی، ورزش و جوانان و … ؛ اما مهمترین آنها که میتواند توسعه را شتاب دهد حوزه آموزش و پرورش است.
آموزش و پرورش مهمترین محور توسعه انسانی است و حضور موسسات خیریه در بخشهای مدرسهیاری، مدرسهسازی و آموزش و توانمندسازی کمک کرده تا امید بیشتری به مردم منطقه داده شود و البته این امر توجه مسئولین کشور را هم به این استان بیشتر کرده است؛ چراکه وقتی عدهای از جای دیگر درباره کمبودهای این منطقه صحبت کنند تأثیر بیشتری نسبت به حرف مردمان خود آن منطقه دارد و به عبارتی مطالبهگری مناسب در منطقه صورت میگیرد و پاسخ گویی به مطالبهگری را در بین مسئولان محلی، استانی و ملی محقق میکند .
موسسه مهرگیتی موسسهای است که در سیستان و بلوچستان بسیار نقش آفرین بوده است. ساخت اولین مدرسه مهرگیتی در سیستان و بلوچستان نقطه اتصال ما بود با مهرگیتی، ولی اکنون بیش از 110 مدرسه در بازه زمانی کوتاه در این استان از طریق خیرین ساختهاند و این بسیار ارزشمند است. مهمتر از آن اینکه علاوه بر ساخت مدرسه در این استان، دیگران را هم تشویق به حضور در سیستان و بلوچستان کردند. موسسه هاسب یا «همدلان آینده نگر سیستان و بلوچستان» نیز در همین راستا شکل گرفته است و اقدامات تأثیرگذاری دارند که قطعاً می تواند تحولی بزرگ را در این استان رقم بزند.
ـ در خصوص وضعیت دختران بازمانده از تحصیل استان سیستان بلوچستان اطلاعاتی دارید؟ چه میزان از دختران از تحصیل باز ماندهاند و چه تعداد بعد از مقطع ابتدایی ادامه تحصیل نمیدهند؟
ـ در استان سیستان بلوچستان به دلیل حساسیتهای که از گذشته وجود داشته است، خانمها اجازه فعالیت در حوزه اجتماعی و بیرون از خانه را نداشتهاند و از طرف دیگر امکانات آموزشی برای آنها در دسترس نبوده است. این امر سبب شده تا بسیاری از دختران استان سیستان بلوچستان از بستر لازم برای ادامهی تحصیل برخوردار نباشند، در آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان « گذر تحصیلی» (ورود به مقطع ابتدایی و خروج از مقطع دبیرستان) مبحثی است که نرخ آن با میانگین کشوری فاصلهی زیادی دارد. نرخ گذر تحصیلی کشور حدوداً 75 درصد است اما این نرخ در سیستان و بلوچستان حدود نصف میانگین کشوری (۳۳ درصد) است. به عبارت دیگر ۶۷ درصد از دانشآموزان سیستان و بلوچستان تحصیلات خود را نیمه کاره رها میکنند و تا پایان دبیرستان ادامه نمیدهند.
این عدد میانگین استان سیستان و بلوچستان است و قطعاً در نقاطی از استان این نرخ بسیار پایینتر و وضعیت بسیار نگرانکنندهتر است و البته این نرخ در میان دختران نسبت به پسرها کمتر است. زیرا بستر تحصیل در همه روستاهای استان فراهم نیست و خانوادهها دختران خود را برای ادامه تحصیل به روستاهای دیگر نمیفرستند. در روستایی که فقط دبستان دارد و دبیرستان ندارد دختران نمیتوانند در مقطع بعد ادامه تحصیل بدهند. شرایط فرهنگی مثل ازدواج زود هنگام دختران، فقر، فاصله روستاها و عدم دسترسی به مدارس در سطوح مختلف عواملی است که منجر به ادامه ندادن تحصیل دختران ما میشود.
ـ ضرورت تحصیل برای دختران کشور ما به خصوص در استان سیستان بلوچستان چقدر است ؟
ـ هرچه سرمایهگزاری در حوزه دختران و زنان جامعه صورت گیرد اثر بخشتر است و شتاب بیشتری به توسعه میدهد. تغییر در رفتار زمانی صورت میگیرد که آگاهی باشد، آگاهی که بدهید، دانایی دادهاید، دانایی که باشد توانایی است؛ این آگاهی و توانایی میتواند کمک کند تا افراد با حقوق خودشان و دیگران آشنا شوند و در چنین شرایطی افراد نه اجازه میدهند کسی به حقوق آنها تجاوز کند و نه به خود اجازه میدهند تا به حقوق دیگران تجاوز کنند. لذا به نظر میرسد در این حوزه حتما باید اهتمام جدی داشته باشیم.
ـ کمپینی در موسسه مهرگیتی در دست انجام است که خانم سحر طوسی از خزر تا خلیج فارس را رکاب میزنند، تا برای ساخت دبیرستانهای دخترانه کمک جمع کنند. اینطور کمپینها و اتفاقات را چطور میبینید؟
ـ اصولا انسان فراموش کار است، نیاز به تذکر دارد؛ هم مردم و به ویژه مسئولین جامعه. اقداماتی اینچنینی تلنگری است برای بیان بعضی از خلاء ها و مشکلات موجود و میتواند متولیان را هوشیار کند تا دقت و توجه بیشتری به موضوعی که شاید مغفول مانده است سوق دهند. این افراد با شیوههای جدید چه از طریق رسانه و فضای مجازی، چه از طریق رفتارهای فرهنگی و اجتماعی کمک میکنند تا تلنگری زده شود و نگاهها به حوزهای که یک نیاز جدی در جامعه است متمرکز شود.
ـ سخن پایانی:
قطعا برای حل مشکلات استان سیستان و بلوچستان باید توجه ویژهای به حوزههای توسعهای داشت به خصوص حوزه آموزش و پرورش. در اینجا از تمام خیرانی که در این حوزه کمک کردند تشکر میکنم. در حال حاضر 54 کلاس دبستان در استان سیستان و بلوچستان در حال ساخت است حال ساخت است که حدود 300 کلاس با مشارکت خیرین ساخته شده است. بودجه دولتی در بخش مدرسهسازی در استان نیز نسبت به سالهای قبل افزایش یافته است. امسال ما توافق کردیم که حوزه خیرین کشوری حدود 200 مدرسه، خیرین استانی 200 مدرسه و سازمان نوسازی مدارس کشور نیز 200 مدرسه را در این استان بسازند. اگر همین روند را ادامه دهیم تا ۱۰ سال دیگر به شرایط مطلوب خواهیم رسید.
گزارش فعالیتهای موسسه مردمنهاد مهرگیتی در سال ۱۴۰۲
فروردین ۲۵, ۱۴۰۳۳:۰۷ ب٫ظافتتاح مدرسه «عبدالرضا درویش» در کنارک استان سیستان و بلوچستان
دی ۹, ۱۴۰۲۵:۰۰ ب٫ظمدرسهای به نام دو برادر
دی ۹, ۱۴۰۲۱:۵۸ ب٫ظ